گپ تحصیلی (Study gap) به عنوان یکی از مشکلات مهم برخی دانشجویان برای ادامه تحصیل شناخته میشود. اگر بین دو مقطع تحصیلی شخص وقفهای وجود داشته باشد اصطلاحا به آن گپ تحصیلی میگویند. در واقع این موضوع برای ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی مشکل ایجاد میکند.
از نظر بسیاری از دانشگاهها طولانی شدن فاصله بین دو مقطع منجر به فراموشی بعضی دروس میشود. همچنین قرارگیری در محیط آموزشی و آکادمیک در بهروز بودن اطلاعات شخص درباره رشته تحصیلی خود موثر است. چنین مسائلی به این موضوع منجر میشوند که بیشتر موسسات آموزشی گپ تحصیلی را غیرمجاز و غیرموجه بدانند.
در بسیاری از مواقع درخواست متقاضی با وجود ارسال درست مدارک و کسب نمره خوب در زبان تنها به علت فاصله تحصیلی رد میشود. مدت مجاز گپ تحصیلی معمولا در قوانین و شیوهنامههای هر دانشگاه بهطور جداگانه بیان شده است. به عنوان مثال بعضی دانشگاهها فاصله تحصیلی را تا مدت 2 سال مجاز تعیین کردهاند.
برای این که این موضوع مشکلی در روند اپلای شما ایجاد نکند، باید دلیل قانعکننده و موجهی برای دانشگاه مورد نظر خود ارائه دهید و آن را با ارائه مدارک اثبات کنید.
ما در ادامه این مطلب میخواهیم به بررسی بیشتر گپ تحصیلی و روشهای توجیه آن بپردازیم. اگر میخواهید در این باره اطلاعات بیشتری کسب کنید پس تا انتها همراه ما باشید. این اطلاعات بهویژه برای علاقهمندان به مهاجرت تحصیلی کانادا مفید است.
گپ تحصیلی چیست؟
بسیاری از کشورهای معتبر و حتی مهاجرپذیر دنیا مثل آلمان، پرتغال و کانادا به گپ تحصیلی درخواستدهنده توجه ویژهای دارند. بهطور کلی شرط سنی، شرط معدل و گپ تحصیلی مهمترین مواردی هستند که دانشگاههای سراسر جهان آن را در اولویت بررسی قرار میدهند.
اگر بین مقاطع تحصیلی شما وقفهای به وجود آید، باید قبل از درخواست پذیرش، قوانین دانشگاه مورد نظر خود را از طریق سایت آن در این باره مطالعه کنید. اگر شخص گپ تحصیلی زیادی داشته باشد به این دلیل که مدت زیادی از محیط دانشگاه فاصله داشته است آمادگی ذهنی لازم را نخواهد داشت.
امروزه علم بهسرعت در حال پیشرفت است و روشهای جدیدی در حوزههای مختلف شناسایی میشوند. با توجه به این موضوع دور بودن از محیط آموزشی منجر میشود که شخص لزوما اطلاعات بهروزی نداشته باشد و نتواند خودش را با سیستم آموزشی جدید وفق دهد.
در بسیاری از مواقع حتی با وجود این که متقاضی از لحاظ مالی غنی، مدارک کامل و رزومه قوی دارد گپ تحصیلی موجب رد درخواست او میشود. معمولا در چنین شرایطی حتی اگر موفق به دریافت نامه پذیرش دانشگاه شوید، بسیار سخت میتوانید از سوی سفارت آن کشور ویزای تحصیلی بگیرید. بنابراین توجه به قوانین و سیاستهای دانشگاه و سفارت کشوری که قصد ادامه تحصیل در آن را دارید ضروری است.
معمولا افسر پرونده در سفارت به بررسی وضعیت شما میپردازد. در بسیاری از سفارتخانهها نسبت به فاصله تحصیلی بسیار سختگیر هستند. این موضوع میتواند منجر به رد ویزای شینگن شود، بنابراین در زمان مراجعه باید دلیل معتبر و موجهی ارائه دهید.
گپ تحصیلی چه نقشی در پذیرش دانشگاهها دارد؟
سالانه افراد زیادی برای ادامه تحصیل در دانشگاههای رنک بالا اقدام میکنند. کاربر باید وارد سایت دانشگاه مورد نظر خود شود و قوانین و مدارک مورد نیاز را از قسمت پذیرش آن مورد بررسی قرار دهد. متقاضی در بازه زمانی تعیین شده باید مدارکی مثل توصیه نامه، انگیزه نامه، ریز نمرات، زبان و مدرک تحصیلی را به دانشگاه ارسال کند.
همچنین اگر گپ تحصیلی دارید باید برای آن یک مدرک توجیهکننده ارسال کنید. اگر مدرک شما قانعکننده و معتبر نباشد حتی با وجود رزومه خوب پذیرفته نخواهید شد.باید بدانید که این مورد شاید از نظر دانشگاههای خصوصی مهم نباشد. زیرا پرداخت هزینههای تحصیل و زندگی به عهده خود شخص است. البته اگر بخواهید برای مهاجرت تحصیلی اقدام کنید، احتمال عدم موفقیت شما زیاد خواهد بود.
حد مجاز گپ تحصیلی چقدر است؟
همانطور که قبلا ذکر کردیم حد مجاز وقفه تحصیلی در دانشگاههای مختلف بستگی به قوانین آنها دارد. بهطور کلی در اکثر دانشگاه فاصله تحصیلی مجاز بین مدرک دیپلم تا لیسانس 2 تا 3 سال و بین مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد 5 سال است.
اگر میخواهید در خارج از ایران برای مقطع دکترا ادامه تحصیل دهید باید بدانید که وقفه اهمیت خیلی زیادی ندارد (حداکثر تا 10 سال)، بهویژه اگر شخص سنی بین 40 تا 45 سال داشته باشد. بسیاری از دانشگاههای رنک بالای دنیا نسبت به گپ تحصیلی مقطع دکترا نیز حساس هستند و باید این موضوع برای آنها توجیه شود.
اگر وقفه تحصیلی بالایی دارید باید دلیل آن را برای کسب موافقت دپارتمان آموزشی همراه مدارک ارسال کنید.
توجیه گپ تحصیلی
روش رهایی از مشکل این است که بتوانید گپ تحصیلی خود را با یک دلیل مناسب توجیه کنید. بعضی دلایل از نظر بیشتر دانشگاهها و سفارتها قابل قبول هستند. البته توجه کنید که فاصله تحصیلی نباید خیلی زیاد باشد.
بهطور کلی شاید دانشگاه را با وجود وقفه تحصیلی بتوان توجیه کرد، اما در چنین شرایطی مشکل اصلی سفارتخانهها هستند. متقاضی باید حتما یک دلیل منطقی برای دریافت ویزای تحصیلی به سفارت آن کشور ارائه دهد.
شاید برایتان این سوال پیش آید که چرا این موضوع برای افسر سفارت مهم است؟ در پاسخ باید بگوییم او به عنوان مسئول بررسی پروندهها این مورد را اینطور در نظر میگیرد که متقاضی قصد اقامت غیرقانونی و طولانی مدت را در کشور خواهد داشت، مگر اینکه دلیل مناسبی برای این وقفه به چشم بخورد.
یکی از دلایل میتواند مربوط به خدمت سربازی باشد. این مورد تنها برای آقایان کاربرد دارد. با توجه به این که خدمت سربازی در ایران تا 24 ماه به طول میانجامد، فرد میتواند وقفه تحصیلی خود را تا 2 سال توجیه کند. در زمان اقدام برای ادامه تحصیل باید ترجمه رسمی کارت پایان خدمت خود را به همراه سایر مدارک به دانشگاه و سفارت ارسال کنید.معمولا اکثریت دانشگاهها و سفارتها این مورد را دلیل موجهی میدانند.
یادگیری زبان مورد دیگری است که میتوانید از آن به عنوان یک دلیل منطقی استفاده کنید. در زمان ارسال درخواست با ارائه مدرک زبان میتوانید نشان دهید که در این مدت مشغول آموزش و یادگیری بودهاید. بسیاری از کشورها مثل فرانسه این مورد را دلیلی قابل قبول میدانند. ارائه مدرک زبان با نمره خیلی خوب علاوه بر توجیه گپ تحصیلی میتواند نکتهای مثبت در رزومه شما تلقی شود.
بسیاری از افراد پس از دریافت مدرک لیسانس یا کارشناسی ارشد مشغول به کار میشوند. کار کردن بهویژه اگر مرتبط با رشته تحصیلی شخص باشد، او میتواند آن را به عنوان یک دلیل قانعکننده به سفارت یا دانشگاه ذکر کند. از نظر بعضی دانشگاهها رزومه قوی در شغل یک امتیاز بزرگ است.
اگر شغل شما مرتبط با رشته تحصیلیتان نباشد، در صورتی که بتوانید از عهده هزینههای مهاجرت برآیید از نظر تعدادی از دانشگاهها و کشورها ایرادی ندارد.فرد متقاضی اگر بتواند ثابت کند که فعالیت علمی داشته است این فاصله را میتواند برای دانشگاه توجیه کند. به عنوان مثال شاید درخواستدهنده در این مدت مشغول نگارش مقاله یا انجام پروژه تحقیقاتی بوده باشد، یعنی شرایط ذهنی لازم را برای قرارگیری در محیط آکادمیک دارد.
داشتن بیماری مورد دیگری است که میخواهیم آن را به عنوان توجیهی برای گپ تحصیلی ذکر کنیم. ممکن است شخصی مدتی درگیر بیماری سختی شده باشد که ادامه تحصیل را برای او سخت کند. در چنین مواردی باید مدارک پزشکی معتبری را به سفارت ارسال کنید. این مدارک باید مورد تایید پزشک معتمد سفارت نیز باشند.تاهل و بزرگ کردن فرزند موردی است که کمتر مورد تایید سفارتها است. البته بعضی سفارتخانهها این مورد را تا دو سال برای گپ تحصیلی موجه میدانند.
تاثیر منفی گپ تحصیلی را با چه روشهایی میتوان کمتر کرد؟
بهطور کلی اگر قصد ادامه تحصیل دارید بهتر است وقفهای بین دو مقطع ایجاد نکنید. اما اگر کار از کار گذشته است میتوانید با تقویت نقاط قوت خود کاری کنید که دانشگاه مورد نظرتان از آن چشمپوشی کند.
باید بدانید که تنها گپ تحصیلی بین آخرین مدرک شما تا مقطع تحصیلی بعدی برای دانشگاهها و سفارتخانهها اهمیت دارد.پیشنهاد میدهیم اگر فاصله تحصیلی زیادی دارید برای پذیرش، به دانشگاههای کشورهایی مثل آلمان و کانادا که روی این موضوع حساسیت ویژهای دارند، درخواست ارسال نکنید. همراهی یک مشاور یا وکیل در چنین شرایطی میتواند در بهتر شدن روند این کار موثر باشد.
موارد زیر میتوانند در کاهش تاثیر منفی وقفه تحصیلی تاثیرگذار باشند:
- ارائه توصیه نامه از اساتید: اگر در طول دوره تحصیلی خود سابقه خوبی داشته باشید، میتوانید از استادی که با او همکاری کردهاید بخواهید تا برایتان یک توصیهنامه خوب تهیه کند.
- نوشتن انگیزهنامه موثر: در این مورد شما باید از اهداف و ایدههای خوب خود برای ادامه تحصیل بنویسید. اگر در انگیزهنامه ذکر کنید که به یک فیلد خاص علاقه زیادی دارید و میتوانید برای آن ایدههای خلاقانهای ارائه دهید نظر اعضای دانشگاه مورد نظر خود را تا حد زیادی جلب خواهید کرد.
- داشتن معدل بالا در طول تحصیل
- کسب نمره خیلی خوب در آزمونهای آیلتس یا تافل
- رزومه کاری قوی در زمینه رشته تحصیلی
- چاپ و نگارش مقالههای علمی
- کسب نمره مناسب در آزمونهای GRE و GMAT
- سابقه تدریس
- یادگیری زبان آن کشور: به عنوان مثال اگر قصد ادامه تحصیل در کشوری مثل ایتالیا دارید، بهتر است علاوه بر انگلیسی تا حد متوسطی با زبان ایتالیایی نیز آشنایی داشته باشید.
یکی از بزرگترین تصمیمهای افراد در طول زندگی تصمیم برای مهاجرت تحصیلی به یک کشور خارجی مانند کانادا است. با وجود این، آگاهی از بعضی از مسائل مانند گپ تحصیلی به آنها کمک خواهد کرد وقت و هزینه خود را به بهترین شکل صرف کنند.